س 3 - آيا علماى مذاهب چهارگانه ، درباره تبرّك و يا مس منبر و قبر پيامبر ( ص ) و يا قبور صالحين ، نظر مثبت دارند؟

ج - آرى ، از احمد بن حنبل رييس مذهب حنابله ، و رملى شافعى و محب الدين طبرى و ابو الصيف يمانى - يكى از علماى بزرگ مكه و زرقانى مالكى و عزامى شافعى و ديگران نقل شده است ، كه تفصيل آن به اين شرح است:

1 - عبداللّه ، فرزند احمد بن حنبل مى گويد: از پدرم پرسيدم: مسّ منبر رسول اللّه و تبرّك با مس آن ، و بوسيدن و يا مس و متبرّك شدن به قبر شريف و يا بوسيدن آن به قصد ثواب ، چه حكمى دارد؟ پدرم گفت: هيچ اشكالى ندارد . الجامع فى العلل و معرفة الرجال ، ج 2 ، ص 32 ؛ وفاءالوفا ، ج 4 ، ص 1414.

2 - رملى شافعى مى گويد: تبرّك به قبر پيامبر ( ص ) و يا عالم و يا اوليا جايز است و بوسيدن و استلام آن ايرادى ندارد . كنز المطالب ، ص 219.

3 - محب الدين طبرى شافعى گويد: بوسيدن قبر و دست گذاشتن روى آن جايز است و سيره و عمل علما و صالحان بر آن است . اسنى المطالب ، ج 1 ، ص 331.

4 - از نظر تاريخى ثابت شده است كه مردم از خاك پاك قبر پيامبر( ص ) و حضرت حمزه بلكه از كلّ مدينه به عنوان تبرك بر مى داشتند و رواياتى هم وارد شده كه تربت مدينه شفاى هر دردى است و امان از جذام و صداع.

از جمله زركشى مى گويد : تربت قبر حمزه از منع برداشتن خاك حرمين ، استثنا شده است؛ زيرا اتفاق همگان بر جواز نقل آن براى معالجه صداع است . وفاء الوفا ، ج 1 ، ص 69.

ابو سلمه از پيامبر ( ص ) نقل مى كند : «غُبارُ الْمَدِينَةِ يُطْفِي الْجذام».

ابن اثير جزرى از پيامبر ( ص ) نقل كرده:

«وَالَّذي نَفْسِي بِيَدِهِ إنَّ في غُبارِها شِفاءٌ مِنْ كُلِّ داءٍ».

«سوگند به كسى كه جان من در دست اوست ، غبارِ خاك مدينه شفاى از هر دردى است .»

سمهودى مى نويسد: روش صحابه و ديگران اين بود كه از خاك قبر پيامبر ( ص ) برمى داشتند وفاء الوفا ، ج 1 ، ص 544.

س 2 - آيا مس قبر شريف پيامبر( ص ) و تبرّك به آن و برداشتن از تربت شريف مشروع است ؟ و آيا در منابع معتبر اهل سنّت نقل شده است كه كسى از صحابه و تابعين دست به چنين كارى زده است؟

ج - 1 - آرى ، فاطمه زهرا ( س ) از تربت قبر پيامبر ( ص ) برداشت و بر چشمانش گذاشت و چند بيت شعر سرود . ارشاد السارى ، ج 3 ، ص 352.

2 - ابو ايوب انصارى صورت خود را روى قبر شريف پيامبر ( ص ) گذاشت . مستدرك حاكم ، ج 4 ، ص 560 - وفاء الوفا ، ج 4 ، ص 1404.

3 - بلال حبشى خود را روى قبر شريف پيامبر ( ص ) انداخت و بدن خود را به قبر مى ساييد ؛ «فَجَعَلَ يَبْكي عِندَهُ وَ يُمَرِّغُ عَلَيهِ» . سير اعلام النبلاء ، ج 1 ، ص 358 ؛ اسدالغابه ، ج 1 ، ص 208.

4 - عبداللّه بن عمر دست خود را روى قبر شريف مى گذاشت . شرح الشفاء ، ج 2 ، ص 199.

5 - ابن منكدر - تابعى - صورت خود را روى قبر پيامبر ( ص ) مى گذاشت و مى گفت: هر زمان مشكل و يا فراموشى و لكنت زبان برايم پيش مى آيد ، از قبر پيامبر ( ص ) شفاء و يارى مى طلبم . سير اعلام النبلاء ، ج 3 ، ص 213.

 

( الخلفاء من بعدي ( 12) وكلهم من قريش )

 

عدد الروايات : ( 4 )

 

العلامة المجلسي - بحار الأنوار - الجزء : ( 36 ) - رقم الصفحة : ( 284 )

 

[ النص طويل لذا إستقطع منه موضع الشاهد ]

 

- .... فقال : نعم إن وصيي والخليفة من بعدي علي بن أبي طالب ، وبعده سبطاي الحسن والحسين ، تسعة من صلب الحسين أئمة أبرار ، قال : يا محمد فسمهم لي : قال : نعم ، إذا مضى الحسين فإبنه علي ، فإذا مضى علي فإبنه محمد فإذا مضى محمد فإبنه جعفر ، فإذا مضى جعفر فإبنه موسى ، فإذا مضى موسى فإبنه علي ، فإذا مضى علي فإبنه محمد ، فإذا مضى محمد فإبنه علي ، فإذا مضى علي فإبنه الحسن ، فإذا مضى الحسن فبعده إبنه الحجة بن الحسن بن علي ، فهذه إثنا عشر إماماًً على عدد نقباء بني إسرائيل قال : فأين مكانهم في الجنة ؟ ، قال : معي في درجتي

 

( الخلفاء من بعدي ( 12) وكلهم من قريش )

 

عدد الروايات : ( 2 )

 

إبن عساكر - تاريخ مدينة دمشق - الجزء : ( 5 ) - رقم الصفحة : ( 191 )

 

- أخبرنا : أبو محمد بن الأكفاني ، نا : عبد العزيز بن أحمد الكتاني ، أنا : أبو زكريا أحمد بن محمد بن أحمد بن سليمان النيسابوري الفقير المعروف بإبن الصائغ قدم علينا قراءة عليه ، نا : أبو عمرو أحمد بن محمد بن أبي منصور العمركي السرخسي ، نا : أبو علي الحسين بن محمد بن مصعب ، نا : علي بن خشر ، أنا : عيسى بن يونس ، عن عمر إن يعني العمي ، عن الشعبي ، عن جابر بن سمرة قال : سمعت رسول الله (ص) في حجة الوداع يقول : لا يزال أمر هذه الأمة عالياًً على من ناوأها حتى يملك إثنا عشر خليفة ، ثم قال كلمة خفية لم أسمعها فسألت أبي وهو أقرب إليه مني ما قال : قال : كلهم من قريش.

 

 

( الخلفاء من بعدي ( 12) وكلهم من قريش )

 

عدد الروايات : ( 5 )

 

البيهقي - دلائل النبوة - جماع أبواب غزوة تبوك

 

2589 - أخبرنا : أبو طاهر الفقيه ، وأبو عبد الله الحافظ ، وأبو زكريا بن أبي إسحاق ، وأبو سعيد بن أبي عمرو ، قالوا : ، أخبرنا : أبو العباس محمد بن يعقوب ، أخبرنا : محمد بن عبد الله بن عبد الحكم ، أخبرنا : إبن أبي فديك ، حدثنا : إبن أبي ذئب ، عن مهاجر بن مسمار ، عن عامر بن سعد ، أنه أرسل إلى إبن سمرة العدوي يعني جابر بن سمرة ، حدثنا : ما سمعت من رسول الله (ص) ، فقال : سمعت من رسول الله (ص) : يقول : لا يزال الدين قيماً حتى يكون إثنا عشر رجلاًًً خليفة من قريش ، ثم يخرج كذابون بين يدي الساعة ، ثم يخرج أو قال : ويخرج عصابة من المسلمين يستخرجون كنز القصر الأبيض قصر كسرى وآل كسرى ، وإذا أعطى الله أحدكم خيراًًً فليبدأ بنفسه وأهله وأنا فرطكم على الحوض ، رواه مسلم في الصحيح ، عن محمد بن رافع ، عن إبن أبي فديك.

 

( حديث الثقلين في كتب المخالفين )

 

عدد الروايات : ( 3 )

 

النسائي - السنن الكبرى  - الجزء : ( 5 ) - رقم الصفحة : ( 130 )

 

6921 - أخبرنا : محمد بن المثنى قال : ، حدثني : يحيى بن حماد قال : ، حدثنا : أبو عوانة ، عن سليمان قال : ، حدثنا : حبيب بن أبي ثابت ، عن أبي الطفيل ، عن زيد بن أرقم ، قال : لما رجع رسول الله (ص) ، عن حجة الوداع ونزل غدير خم أمر بدوحات فقممن ، ثم قال : كإني قد دعيت فأجبت إني قد تركت فيكم الثقلين ، أحدهما أكبر من الآخر ، كتاب الله وعترتي أهل بيتي فإنظروا كيف تخلفوني فيهما فإنهما لن يتفرقا حتى يردا علي الحوض ، ثم قال : إن الله مولاي وأنا ولي كل مؤمن ، ثم أخذ بيد علي ، فقال : من كنت وليه فهذا وليه اللهم وال من والاه ، وعاد من عاداه ، فقلت لزيد سمعته من رسول الله (ص) ، فقال : ما كان في الدوحات أحد إلاّّ رآه بعينيه وسمعه بإذنيه.

 

( فقل تعالوا ندع أبناءنا وأبناءكم ونساءنا ونساءكم وأنفسنا وأنفسكم )

 

عدد الروايات : ( 2 )

 

أبي نعيم الإصبهاني - دلائل النبوة - ذكر ما روي في قصة السيد

 

237 - حدثنا : سليمان بن أحمد قال : ، ثنا : أحمد بن داود المكي ومحمد بن زكريا الغلابي قالا : ، ثنا : بشر بن مهران الخصاف قال : ، ثنا : محمد بن دينار ، عن داود بن أبي هند ، عن الشعبي ، عن جابر قال : قدم على النبي (ص) العاقب والطيب ، فدعاهما إلى الإسلام فقالا : أسلمنا يا محمد قبلك ، قال : كذبتما ، إن شئتما أخبرتكما ما يمنعكما من الإسلام قالوا : فهات ، أنبئنا ، قال : حب الصليب ، وشرب الخمر ، وأكل لحم الخنزير ، قال جابر : فدعاهما إلى الملاعنة فواعداه على أن يغادياه بالغداة ، فغدا رسول الله (ص) وأخذ بيد علي وفاطمة والحسن والحسين (ر) ثم أرسل إليهما فأبيا أن يجيباه وأقرا له ، فقال رسول الله (ص) : والذي بعثني بالحق لو فعلاً لأمطر الوادي عليهما ناراًً ، قال جابر : فيهم نزلت : فقل تعالوا ندع أبناءنا وأبناءكم ونساءنا ونساءكم وأنفسنا وأنفسكم ، قال الشعبي : قال جابر : وأنفسنا وأنفسكم : رسول الله (ص) وعلي (ع) ، وأبناءنا وأبناءكم : الحسن والحسين (ع) ، ونساءنا ونساءكم : فاطمة رضي الله عنهم أجمعين.

 

نیایش امام علی (ع)

ـ خدایا! از من درگذر آنچه را از من بدان داناتری، و اگر بار دیگر به آن بازگردم تو نیز به بخشایش بازگرد.
ـ خدایا! آنچه از اعمال نیکو که تصمیم گرفتم و انجام ندادم ببخشای.
ـ خدایا! ببخشای …

ـ خدایا! از من درگذر آنچه را از من بدان داناتری، و اگر بار دیگر به آن بازگردم تو نیز به بخشایش بازگرد.

ـ خدایا! آنچه از اعمال نیکو که تصمیم گرفتم و انجام ندادم ببخشای.

ـ خدایا! ببخشای آنچه را که با زبان به تو نزدیک شدم؛ ولی با قلب آن را ترک کردم.

ـ خدایا! ببخشای نگاههای اشارت‌آمیز و سخنان بی‌فایده و خواسته‌های بی‌مورد دل و لغزش‌های زبان را

ـ خدایا! تویی سزاوار ستایش‌های نیکو، و بسیار و بی‌شمار تو را ستودن. اگر تو را آرزو کنند، پس بهترین آرزویی، و اگر به تو امید بندند، بهترین امیدی.

ـ خدایا! درهای نعمت بر من گشودی که زبان بر مدح غیر تو نگشایم

ـ و بر این نعمت‌ها غیر از تو را ستایش نکنم، و زبان را در مدح نومید کنندگان و آنان که مورد اعتماد نیستند، باز نکنم.

ـ خداوندا! هر ثناگویی از سوی ستایش شده، پاداشی دارد. بر تو امید بستم که مرا به سوی ذخائر رحمت و گنج‌های آمرزش آشنا کنی.

ـ خدایا! این بندهٔ توست که تو را یگانه می‌خواند، و توحید و یگانگی تو را سزاست، و جز تو کسی را سزاوار این ستایش نمی‌داند.

ـ خدایا! مرا به درگاه تو نیازی است که جز فضل تو جبران نکند، و آن نیازمندی را جز عطا و بخشش تو به توانگری مبدل نگرداند، پس در این مقام رضای خود را بر ما عطا فرما و دست نیاز ما را از دامن غیر خود کوتاه گردان که تو بر هر چیزی توانایی.

نهج‌البلاغه، ترجمه دشتی، ص۱۲۷ـ۱۷۱.

نام مبارک امام علی (ع)

چرا اسم حضرت علی(ع) صریحا در قرآن نیامده است؟

چرا خداوند متعال درآیه‏ای که به مناسبت غدیرخم نازل شده ـ یا در جاهای دیگر آن ـ صراحتا نام امام علی‏ابن‏ابی‏طالب(ع) را ذکر نکرده و امروز باعث شده ما مسلمانان به دو دسته بزرگ شیعه و سنی تقسیم شویم؛ آیا مانعی داشت که خداوند همان طور که اسم حضرت مریم، موسی، عیسی و لقمان: را آورده، نام مبارک امیرالمؤمنین(ع) را هم در آن ذکر می‏کرد؟

پاسخ:

هرچند در قرآن، آیاتی وجود دارد که به گفته شیعه و اهل‏سنت، جز بر علی(ع) و برخی دیگر از امامان برهیچ کس دیگری قابل انطباق نیست، همچون آیه ولایت (مائده، ۵۵)، آیه مباهله (آل عمران، ۶۱) و... ولی به خاطر مصالحی، نام آنان به صراحت در قرآن نیامده است.

یکی از دلیل‏های نیامدن نام امامان: در قرآن، این است که قرآن تنها کلیات مسایل را بیان کرده و تبیین جزئیات آن، به پیامبر(ص) واگذار شده است.

شخصی به نام ابی‏بصیرمی‏گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم: «مردم می‏گویند چرا از حضرت علی (ع) و اهل‏بیت او نامی در قرآن کریم نیامده است؟» امام(ع) فرمودند:

«به کسانی که چنین اعتراضی می‏کنند، بگویید: همان گونه که نماز در قرآن آمده، ولی سه یا چهار (رکعت) بودن آن مشخص نشده و پیامبر(ص) آن را برای مردم تفسیر کرده، همچنین زکات (در قرآن) نازل شده، ولی مقدار آن مشخص نشده و رسول خدا(ص) آن را برای مردم تفسیر کرده و... همین طور در قرآن آمده است که (اطیعوا الله و اطیعواالرسول و أولی الأمر منکم)؛ (نساء، ۵۹) «از خدا و رسولش و اولی‏الامر اطاعت کنید.» این آیه درباره علی و حسن و حسین، نازل شده و پیامبر(ص) فرمود: «هرکه من مولای اویم، پس علی مولای اوست.» (یعنی همان گونه که تفسیر جزئیات نماز، زکات و حج به پیامبر(ص) واگذار شده که دستورهای الهی را به مردم برسانند معرفی «اولی الامر» نیز به ایشان واگذار شده تا آن‏ها را به مردم معرفی کنند .)» سپس امام صادق(ع) سایر آیات و روایاتی را که در این باره آمده، ذکر فرمود.

یکی دیگر از حکمت‏های نیامدن نام علی و اهل بیت: در قرآن، این است که در این کتاب الهی، آیاتی درباره اهل‏بیت(ع) نازل شده که بسان تصریح به نام آنان و بهتر از تصریح است؛ مانند آیه ۵۵ سوره مائده که می‏فرماید: «ولی و سرپرست شما تنها خداوند و پیامبرش و افراد مؤمن هستند؛ افراد مؤمنی که نماز برپای داشته و در حال رکوع زکات می‏دهند.» دانشمندان شیعه و اهل سنت نقل کرده‏اند که فقط حضرت علی(ع) در حال رکوع انگشتر خود را به فقیر داد. در نتیجه، تفاوتی نداشت که خداوند متعال بفرماید: «سرپرست شما خداوند و رسولش و حضرت علی(ع) هستند.»، یا این که صفاتی از آن حضرت نقل کند که منحصر به فرد بوده و تنها برحضرت علی(ع) منطبق باشد. کسی که به دنبال حقیقت باشد، از هردو گفتار، یک مطلب را می‏فهمد؛ با این تفاوت که اگر نام حضرت علی(ع) به صراحت در قرآن می‏آمد، به احتمال نزدیک به یقین، نااهلان قرآن را تحریف می‏کردند و به خاطر خصومت با آن حضرت و محو و حذف نام ایشان از قرآن، در قرآن دست می‏بردند؛ چنان که تا مدتی تدوین احادیث پیامبر اکرم(ص) را به همین منظور، ممنوع کردند! ولی در صورتی که با ذکر اوصاف گفته شود، دیگر افراد نااهل دست به تحریف آیات قرآن نزده و ولایت امیرمؤمنان علی(ع) نیز برای حقیقت جویان روشن می‏شود.

شیعه و اهل سنت متفق‏اندکه پیامبر(ص) فرمود: «من از میان شما می‏روم؛ ولی دو چیز گرانبها بین شما به یادگار می‏گذارم که اگر به آن دو متمسک شوید، هیچ گاه گمراه نمی‏شوید. کتاب خدا و اهل‏بیتم، خداوند دانا به من خبر داده که این دو، هیچ گاه از یکدیگر جدا نمی‏شوند تا درحوض کوثر بر من وارد شوند.» ولی عده‏ای چون عمربن خطاب ـ در مریضی منجر به وفات پیامبر(ص) ـ فریاد برآوردند که: «کتاب خدا ما را کافی است.» و اجازه ندادند وصیت پیامبر (ص) نوشته شود؛ چون می‏دانستند که می‏خواهد درباره اهل‏بیتش وصیت کند. پس یقین بدانید که اگر حتی در صد آیه به صراحت نام حضرت علی(ع) می‏آمد، این عده آن آیات را از قرآن حذف می‏کردند و می‏گفتند: «بقیه قرآن ما را کافی است.» و مردم نادان هم دم برنمی‏آوردند؛ چنان که علی(ع) و حضرت زهرا(س) را آن همه آزار دادند و مردم چیزی نگفتند. وانگهی خلیفه اول و دوم که صدها روایت از پیامبر(ص) را جمع‏آوری کرده و همه را سوزاندند؛ اصلا بعید نبود که جهت مطامع دنیایی خود، بسیاری از آیات قرآن را نیز بسوزانند. علاوه بر آنچه گذشت، حکمت‏های دیگری نیز در نیامدن نام اهل‏بیت: در قرآن وجود دارد که بیان همه آن‏ها در این مختصر نمی‏گنجد.